Hoofdpagina

Amateur-historicus en Pekela-kenner Dick Kuil uit Ten Boer

Dick Kuil in gesprek met PrachtigPekela.nl

WikiPekela is een encyclopedie over de gemeente Pekela, nagelaten door amateur-historicus en Pekela-kenner Dick Kuil uit Ten Boer, en behouden door de nieuwssite PrachtigPekela.nl. Dick Kuil is donderdag 22 december 2011 plotseling op 63-jarige leeftijd overleden. Dick werkte dagelijks aan deze pagina en heeft Pekela een schat aan informatie achter gelaten. PrachtigPekela.nl zal zijn levenswerk online (be)houden, zodat iedereen het kan blijven raadplegen. Aanvullingen zullen echter niet meer plaats vinden. Dick, rust zacht en bedankt voor dit prachtige document dat je ons dorp hebt nagelaten.

Over Dick Kuil

Amateur-historicus en oud-Pekelder Dick Kuil met het eerste exemplaar van zijn Pekelder namenboek.

Dick Kuil was schrijver van boeken en publicaties op het gebied van de Groninger geschiedenis en cultuur. Als amateurgenealoog en -historicus namen de Pekela's een belangrijke plaats in bij zijn onderzoeken. Veel van het Pekelder verleden is door Dick al blootgelegd en gepubliceerd. Dick was de samensteller van onder andere de Kroniek van Pekela (1999) en het Biografisch Woordenboek van Pekela (2010). In 1999 ontving Dick voor het eerstgenoemde werk de Veenkoloniale Museumprijs. De schrijver uit Ten Boer heeft voor PrachtigPekela.nl bijna twee jaar lang een historische rubriek verzorgd.

"Iedere schrijver op het continent die zijn zelfrespect niet wil verliezen en de pen wil blijven voeren, staat een vroegtijdig graf te wachten." (Eillert Meeter).

De overlijdensadvertentie van Dick Kuil in het Dagblad van het Noorden.

Hoofdstukken

Geschiedenis

Pekela is een typische veenkoloniale gemeente. De geschiedenis van de gemeente geeft dan ook een mooi voorbeeld van de verschillende ontwikkelingsfasen van de doorsnee veenkolonie. Maar er is ook een geschiedenis die teruggaat naar voor de periode dat het veen zich heeft gevormd. Bij het Hoetmansmeer zijn bij opgravingen vondsten gedaan die er op wijzen dat in de streek rond de Pekel A al zo'n 7000 jaar geleden sprake was van menselijke bewoning. [Lees meer]

Vervening

‘Wild, woest en ledig’. Met dit citaat uit het meest gelezen boek kan men het gebied waarin de Gronings-Drentse veenkoloniën liggen, in de 16e eeuw het best karakteriseren. Het was een weinig aantrekkelijke streek, bestaande uit moerassige, onherbergzame, voor de mens gevaarlijke (hoog)venen. Aan de randen stak hij turf om zo in zijn behoefte aan brandstof te voorzien. [Lees meer]

Scheepvaart

Het graven van kanalen, wijken en sloten was noodzakelijk voordat met het afgraven van het veen kon worden begonnen, omdat er een behoorlijke afwatering moest zijn. Tegelijkertijd kon de turf via de zo ontstane waterwegen worden afgevoerd. De turfschippers stonden aan het begin van de veenkoloniale scheepvaart, die vooral in het laatst van de 18e eeuw uitgroeide tot een ware zeevaart. [Lees meer]

Landbouw

Al is de stad Groningen wellicht weinig elegant geweest bij het verkrijgen van de venen, haar aandeel in de ontginning is zegenrijk geweest voor de groei en bloei van de streekdorpen. ‘Borgemeesteren ende Raedt’ van de Stad zagen heel goed in dat de bodem, als de turf was afgegraven, door doelmatige bewerking en bemesting uitstekende bouwgrond op kon leveren. Zeer duidelijk is artikel XIII van de ‘Conditiën van de verhuijringhe der veenen in de Pekel’ van het jaar 1651, waarin als voorwaarde werd gesteld dat de huurder ‘sal het vergraven Veen ende andere dallen slichten, ende met straetendreck ofte mis soo veele immer doenlick is, te lande maeken, om tot Saeijlandt, Weijdelandt of te Plantinge …. gebruijckt te worden’. De huurder mocht het ontturfde land dus niet braak laten liggen, maar moest het door stadsvuil en mest vruchtbaar maken. De blootkomende zandgrond werd vermengd met bonk, die niet geschikt was voor de turfwinning. [Lees meer]

Handel, ambacht en industrie

In Pekela werd het benedenste verlaat - bij de tegenwoordige hervormde kerk in Oude Pekela -al in de 17e eeuw een belangrijke overslagplaats voor turf. Met bokken, tassen en pramen werd daar het bruine goud uit het veen aangevoerd om ‘beneden’ de sluis in grote tjalken te worden overgeladen. Deze voeren dan naar het noorden en bereikten via Statenzijl de Dollard om dan de Noordduitse steden te bereiken. De ‘praamschippers’ vervoerden behalve turf ook de producten van het boerenland en compost en gaf hen handen vol werk. Tot na de Tweede Wereldoorlog vond het vervoer van aardappelen per schip plaats. [Lees meer]

Bestuur en politiek

Kerken

Verenigingen

Bedrijven

Gebouwen en monumenten

Sport

Openbaar vervoer

Pekelders

"Onderscheiden Pekelders verdienen geen stoffig bestaan"

Wetenswaardigheden

Documentatiecentrum

Externe Links

Fotoboek

Artikelen over Dick Kuil

• Simon Koster bezoekt Dick Kuil - gepubliceerd 3 april 2011
• Historicus Dick Kuil publiceert namenboek over 1200 Pekelders - gepubliceerd op 8 juli 2010
• Dick Kuil brengt opnieuw boek uit over historisch Pekela - gepubliceerd op 21 augustus 2010
• Historisch boek met akten van Pekelder notaris Coenraad Piccardt - gepubliceerd op 16 oktober 2010
• Dick Kuil komt met Pekelder Kroniekje - gepubliceerd op 23 mei 2011
• Amateurhistoricus Dick Kuil plotseling overleden - gepubliceerd op 23 december 2011

Dick Kuil: 21 september 1948 (Oude Pekela) - 22 december 2011 (Ten Boer)

Over WikiPekela

WikiPekela is een vrij te raadplegen encyclopedie over de gemeente Pekela. Het initiatief is afkomstig van Pekelders.nl (de voorloper van PrachtigPekela.nl) en is op 31 januari 2008 gelanceerd. Al snel kreeg Jeannette Ritzema, eigenaar van Pekelders.nl, hulp van amateur-genealoog en historicus Dick Kuil uit Ten Boer. De geboren en getogen Pekelder vulde WikiPekela.nl in rap tempo met duizenden (historische) wetenswaardigheden. Door tijdgebrek heeft Jeannette Ritzema, redactrice van PrachtigPekela.nl, destijds op 9 augustus 2008 WikiPekela overgedragen aan Kuil. Kuil werd ook een vaste waarde voor PrachtigPekela.nl met wekelijkse bijdragen over de historie van de gemeente Pekela. Sinds donderdag 22 december 2011 wordt de site niet meer bijgewerkt. Dick Kuil overleed toen op 63-jarige leeftijd.