Scholen: verschil tussen versies

Versie van 28 jul 2015 om 11:44

Het onderwijs tot 1811

Toen de eerste kerk in Pekela werd gevestigd, deed ook een koster, tevens schoolmeester zijn intrede in de kolonie. In 1643 begon deze Willem Willems met het onderricht in het tegenwoordige Oude Pekela. In Boven Pekela kreeg de schoolmeester in 1686 toestemming voor de bouw en het onderhoud van zijn school. Schoolmeester H. Jansen Mulder hanteerde er plak en roede in een lokaaltje bij de toren. Toen er later een andere school in de gemeente bij kwam, sprak men van de hoofdschool en in officiële stukken vaak de school in wijk C. De schoolmeesters waren in die tijd gebonden aan de uniforme regeling van de stad Groningen en stonden onder toezicht van de (plaatselijke) kerkvoogdij. Het was in 1749 dat een aantal ouders een particuliere school wilde stichten. Zij vonden de afstand voor hun kinderen naar de school van meester Houwink in Oude Pekela en naar de school van meester Ringels in Nieuwe Pekela te ver. Zo ontstond op de grens van beide kerspelen de Gemeenschappelijke School, die omstreeks 1913 weer werd opgeheven. In 1783 richtte schoolmeester A.E. Kuiper, voor eigen rekening, iets boven de tegenwoordige Doorsnee, een particuliere school op, bekend als de school in wijk F. Zo gingen de beide Pekela’s met vier scholen de 19e eeuw in:

• de hoofdschool in Oude Pekela met als hoofdonderwijzer de bekende Hendrik Wester (1783-1802) met 200 tot 300 leerlingen;
• de school bij het middelste verlaat (de Gemeenschappelijke School) met 120 tot 180 leerlingen;
• de hoofdschool in Nieuwe Pekela, met als hoofdonderwijzer J. Riensema (1789-1806) met 50 tot 120 leerlingen;
• de school even boven Doorsnee met als hoofdonderwijzer W. Boeijing met 60 tot 110 leerlingen.

Scholen Nieuwe Pekela

Groen van Prinstererschool

• In Nieuwe Pekela wordt op 6 juni 1921 de nieuwe christelijke Groen van Prinstererschool geopend.
• Het bestuur van de Groen van Prinstererschool te Nieuwe Pekela heeft besloten, met ingang van 1 april 1928, de school voor uitgebreid lager onderwijs op te heffen wegens gebrek aan belangstelling bij de ouders.
• In een ledenvergadering van de Groen van Prinstererschool te Nieuwe Pekela op 25 febr. 1955 wordt eenstemmig besloten het wezen van de school om te zetten in een z.g. nationale school. Tot nu toe was zij een gereformeerde school.
• Aan de Lindenlaan te Nieuwe Pekela wordt op 14 juli 1988 de nieuwe Groen van Prinstererschool officieel geopend.
• In Nieuwe Pekela is op 25 aug. 1993 een begin gemaakt met de sloop van de Groen van Prinsterer school aan de Ds. Sicco Tjadenstraat te Nieuwe Pekela. De voormalige chr. basisschool in het dorpscentrum staat al jaren leeg en dreigt steeds verder te verpauperen.
• De al jaren leegstaande Groen van Prinstererschool te Nieuwe Pekela wordt in de oudejaarsnacht van 1992-1993 gedeeltelijk door brand verwoest.
• De Groen van Prinstererschool te Nieuwe Pekela bestaat op 17 juni 1958 100 jaar.

School Kroder

School Laarman

School Dijkstra

School Hogerweg

Dr. D. Bosschool

• Aan de Zuidwending in Nieuwe Pekela vindt op 18 nov. 1858 de opening plaats van de chr. school. Het aantal leerlingen bedraagt 95. Op 23 juni 1858 werd de eerste steen gelegd voor het bouwen van deze school.
• In Nieuwe Pekela wordt op 5 juni 1914 de latere zogenoemde Dr. D. Bosschool in gebruik genomen. Het eerste hoofd van de school is de heer E. Meijer. [De school wordt in 1952 geheel vernieuwd].
• Waarnemend burgemeester L.J. Bartelds van Nieuwe Pekela opent op 15 dec. 1989 aan de Zuidwendingerweg de geheel gerenoveerde Dr. D. Bosschool.
• 1994 - De Dr. D. Bosschool aan de Zuidwendingerweg te Nieuwe Pekela zal worden verkocht aan een particulier en worden verbouwd tot een dubbele woning.

Jan Lighthartschool

• In Nieuwe Pekela vindt op 5 mei 1951 de officiële opening plaats van de verbouwde Jan Ligthartschool, hoofd de heer W. Laarman, met het daaraan verbonden nieuwsgebouwde gymnastieklokaal en het badhuis.
• Aan de Jan Ligthartschool in Nieuwe Pekela wordt op 8 juli 1992 afscheid genomen van juf Dijkhuizen. Juffrouw Dijkhuizen is 32 jaar in het onderwijs werkzaam geweest.
• In Nieuwe Pekela wordt op 18 jan. 1996 officieel gestart met de nieuwbouw van de Jan Ligthartschool aan de Berkenlaan.

Klaas de Vriesschool

In Nieuwe Pekela vindt op 15 sept. 1950 de opening plaats van de nieuwe Klaas de Vriesschool. De school is herbouwd op de plaats van de oude school, aan de Doorsnee, die daar vanaf 1870 heeft gestaan.

Theo Thijssenschool

• Op 30 mei 1953 wordt te Nieuwe Pekela de geheel verbouwde Theo Thijssenschool geopend.

Talmaschool

• School voor christelijk lager technisch onderwijs. Gelegen aan dec Prunuslaan te Nieuwe Pekela. Geopend op 27 okt. 1961.
• De chr. scholengemeenschap Talma in Nieuwe Pekela heet met ingang van 1 aug. 1986 ’t Kienholt.
• De oude Talma-LTS aan de Dennenlaan in Nieuwe Pekela wordt op 17 juni 1996 door brand verwoest.

Doorsneeschool

• Christelijke school Doorsnee te Nieuwe Pekela. Op 2 juni 1921 wordt in de kerkenraadskamer van de Ned. herv. gemeente te Nieuwe Pekela door de 'Vereeniging tot oprichting en instandhouding van een bijzondere school voor lager en meer uitgebreid lager onderwijs in de omgeving van de Doorsnee, gevestigd te Nieuwe Pekela', overeengekomen:

 - de stichting van een vrije christelijke school;
 - standplaats: in de omgeving van de Doorsnede.

Het eerste hoofd van de school was de heer J. Dijkhuis, die de school bijna 20 jaar heeft geleid. Vervolgens kwam de leiding in handen van de heer D. Weber, die ruim 20 jaar schoolhoofd is geweest. Vanaf 1961 is de heer De Vlas hoofd van de school.

• De christelijke school Doorsnee te Nieuwe Pekela wordt op 4 juli 1921 officieel geopend.
• De bijzondere school aan de Doorsneeweg te Nieuwe Pekela wordt op 29 okt. 1953, na een grondige verbouwing en modernisering, officieel geopend.
• Op 10 okt. 1997 gaat weer een basisschool dicht in Nieuwe Pekela. Om kwart over drie draait juf De Jonge van de chr. Doorsneeschool aan de Doorsneeweg voor de allerlaatste keer de voordeur op slot. Na de herfstvakantie gaan de 20 overgebleven leerlingen over naar de chr. Groen van Prinstererschool in het centrum van Nieuwe Pekela. De Doorsneeschool fuseerde twee jaar geleden al met de Groen van Prinstererschool.

De Linde

• Aan de Berkenlaan te Nieuwe Pekela wordt op 19 sept. 1996 de openbare basisschool De Linde officieel geopend. De Linde is het nieuwe onderkomen van de voormalige openbare basisschool Jan Ligthart en moet deze sinds mensenheugenis vertrouwde naam doen vergeten. Basisschool De Linde telt op het ogenblik 184 leerlingen. Dat is ruim 30 meer dan vorig jaar. Oorzaken van de groei zijn de aanmelding van veel meer vierjarigen en de komst van een 20-tal kinderen van de voormalige Samenwerkingsschool aan de J.R. Stuutstraat, die eind augustus van dit jaar wegens te weinig leerlingen de deuren moest sluiten.

't Kienholt

• De chr. scholengemeenschap voor lager beroepsonderwijs Oost-Groningen, gevestigd in Stadskanaal en Nieuwe Pekela, heeft per 3 sept. 1986 een nieuwe naam: ‘t Kienholt. De scholengemeenschap ontstond ruim een jaar geleden toen de christelijke lagere technische school Talma in Nieuwe Pekela en de christelijke LHNO-school Prinses Wilhelmina in Stadskanaal gingen fuseren.

Landbouwhuishoudschool

• In aug. 1956 wordt te Nieuwe Pekela een landbouwhuishoudschool gevestigd.
• De nieuwe landbouwhuishoudschool te Nieuwe Pekela, die in jan jl. al in gebruik is genomen, wordt op 10 maart 1959 officieel geopend door de inspectrice bij het nijverheidsonderwijs te Arnhem, mej. E.E.M. Bergervoet.
• De school heet met ingang van 26 juni 1969 Torenschool.

Handelsavondschool

De handelsavondschool te Nieuwe Pekela, die sinds de oprichting in de Zuidwendingerwegschool was ondergebracht, wordt met ingang van 1956 worden ondergebracht in de Groen van Prinstererschool.

St. Bonifatiusschool

De St. Bonifatiusschool te Nieuwe Pekela wordt op 19 okt. 1931 in gebruik genomen. Hoofd van de school is dan de heer G. Meijer.

Willem de Zwijgerschool

• Opening van de openbare u.l.o.-school te Nieuwe Pekela op 3 april 1918. [de latere Willem de Zwijgerschool]. Tot eerste hoofd is benoemd de heer K.S.G.D. Heijt.
• Door de raad van de gemeente Nieuwe Pekela wordt op 19 okt. 1949 besloten aan de verbouwde ULO-school aldaar de naam te geven van Willem de Zwijger.
• De verbouwde ULO-school Willem de Zwijger te Nieuwe Pekela wordt op 24 okt. 1949 weer in gebruik gesteld.
• De openbare ULO-school Willem de Zwijgerschool te Nieuwe Pekela bestaat op 3 april 1968 50 jaar. De opening van de school had plaats op 3 april 1918 en als eerste hoofd werd benoemd de heer K.S.G.D. Heijt, die na een periode van ruim vier jaar, op 1 juli 1922 vertrok. De school heeft daarna onder verschillende hoofden vele ups en downs gekend. Een dieptepunt werd bereikt in 1935, toen zelfs sprake is geweest van opheffing. In latere jaren en zeker na de benoeming tot hoofd van de school van de heer H. Dost, per 1 oktober 1938, ging het crescendo. Samen met de onderwijzer S. v.d. Band (later naar Winschoten vertrokken) en het tegenwoordige hoofd van de school, de heer B. Nieuwbeerta, heeft wijlen de heer Dost de school tot grote bloei gebracht.

Scholen Oude Pekela

MAVO-school

De voormalige mavoschool aan de Compagniesterwijk te Oude Pekela wordt in juni 1992 gesloopt.

Dollard-college

De Scholengemeenschap Pekela, op het voormalig terrein van de strokartonfabriek Albion aan de H. Hindersstraat te Oude Pekela, wordt op 24 okt. 1990 officieel geopend door oud-staatssecretaris van onderwijs, mevr. drs. N.J. Ginjaar-Maas.

Avondschool

De avondschool te Oude Pekela wordt in 1873 bezocht door 33 kinderen: 24 jongens en 9 meisjes in de leeftijd van 6-12 jaar.

Rijks-Normaalschool

• Op 1 juli 1879 worden te Oude Pekela rijksnormaallessen geopend, waarbij is benoemd tot directeur de heer A. Ufkes, hoofdonderwijzer aldaar, en tot onderwijzers de hoofdonderwijzers J. van Ham uit Blijham, J. Wegener uit Nieuwe Pekela, G.J. Hardeman uit Oude Pekela, de hulponderwijzers L. Postema en R. Wildeboer uit Oude Pekela en de hulponderwijzeres mej. M.D. Oosterhuis uit Oude Pekela.
• De rijksnormaallessen in Oude Pekela, tot dusver behorende tot klasse B, zijn in 1896 bij ministerieel besluit verheven tot klasse A, tengevolge waarvan het aantal lesuren met 12 per week wordt uitgebreid. Bovendien zal er een vermeerdering van wekelijks 11 uren worden ingevoerd.
• De rijksnormaallessen te Oude Pekela houden op 1 mei 1918 op te bestaan.

Israëlitische school

Op 6 mei 1838 wordt in Oude Pekela de school voor de Israëlitische jeugd ingewijd.

Hendrik Westerschool, locatie IJsbaanlaan

• In Oude Pekela wordt op 18 jan. 1996 het officiële startschot gegeven voor de bouw van de Hendrik Westerschool, locatie IJsbaanlaan.
• Een felle uitslaande brand legt op 21 juli 1996 de openbare basisschool Hendrik Wester aan de Parklaan te Oude Pekela grotendeels in de as. Het gebouw stond al geruime tijd leeg na de fusie van de school met de Europaschool aan de IJsbaanlaan. De school stond op de nominatie om gesloopt te worden.
• Aan de IJsbaanlaan te Oude Pekela opent burgemeester Chris Arlman op 10 okt. 1996 de geheel vernieuwde Hendrik Westerschool. De achtklassige basisschool biedt plaats aan 240 leerlingen.

Feicko Clockschool

• De voormalige Feiko Clockschool aan de gelijknamige straat te Oude Pekela wordt in 1986 gesloopt.
• In de nieuwjaarsnacht 1997-1998 brandt de Feiko Clockschool aan de Apollolaan te Oude Pekela tot de grond toe af. De ruim 330 leerlingen kunnen voorlopig niet naar school.
• Op 4 jan. 1990 is de nieuwe Feiko Clockschool aan de Sportlaan te Oude Pekela, nabij het sportcentrum Atlantis, in gebruik genomen.

St. Willibrordusschool

• De nieuw opgerichte r.k. lagere school te Oude Pekela wordt op 15 aug. 1921 geopend.
• In Oude Pekela is men in maart 1981 druk doende met de sloop van de uit 1921 daterende r.k. lagere St. Willibrordusschool.
• De nieuwe r.k. lagere St. Willibrordusschool in Oude Pekela wordt op 13 juni 1981 officieel geopend.

Gemeenteschool 1 (J.M. Duiven)

In het uitbreidingsplan Centrum te Oude Pekela vindt op 4 jan. 1954 de officiële opening plaats van de nieuwe openbare lagere school 1 (hoofd de heer Jozef Martinus Duiven). Met deze school, een ontwerp van de architect J.J. Smith uit Uithuizen, heeft Oude Pekela een primeur, want met deze halschool is een type gecreëerd, dat elders in de noordelijke provincies op deze wijze nog niet tot stand is gekomen.

Gemeenteschool 2 (Geertsschool)

In Oude Pekela vindt op 30 mei 1952 de opening plaats van de nieuwe gemeenteschool 2 (hoofd de heer G. Geerts).

Gemeenteschool 3 (J.J. Holtkamp)

In Oude Pekela vindt op 4 jan. 1951 de opening plaats van de gerestaureerde gemeenteschool 3, hoofd de heer J.J. Holtkamp. De school bestaat 50 jaar. De oude school was op 1 nov. 1900 in gebruik genomen, maar doordat het leerjaar voor de school reeds op 1 mei van dat jaar was aan- gevangen, werd van 1 mei tot 1 november les gegeven in de zgn. ‘pikschure’ op de helling van scheepsbouwer De Wijk.

Gemeenteschool 4

Christelijk lagere school

In het plan Roomse Wijk te Oude Pekela vindt op 7 jan. 1957 de opening plaats van de nieuwe chr. lagere school. De school is ontworpen door het architectenbureau Smith uit Uithuizen, in samenwerking met de plaatselijke architect van Oude Pekela, de heer H. Veldman.

Schippersschool

De gemeenteraad van Oude Pekela besluit met ingang van 1 jan. 1914 een afzonderlijke klasse in te stellen voor het geven van onderwijs aan schipperskinderen.

Gemeenschappelijke school

Door Burg. & Weth. van de gemeente Oude Pekela wordt op 10 dec. 1815 in het openbaar aanbesteed: het afbreken en opruimen van de voormalige gemeenschappelijke school en het ter plaatse optrekken van een gebouw voor de keuringsdienst.

Oosterschool

Op 1 nov. 1900 wordt de nieuwe Oosterschool te Oude Pekela in gebruik gesteld. Deze bevatte bij de toelating op 1 mei j.l. 330 leerlingen tengevolge waarvan een schoolgrens noodzakelijk wordt. De kinderen, wonende aan de oostzijde van de Veendijk en behorende tot de nieuwe Oosterschool, zijn nu gevoegd bij de Oosterschool, zodat de grens voor de nieuwe Oosterschool nu begint bij het huis van W. Grol en de kinderen, wonende aan de westzijde van de Hanekampswijk, die tot dusver behoorden tot de Oosterschool, worden nu gevoegd bij de Westerschool, zodat de grens voor laatstgenoemde school begint vanaf en met de westzijde van de Hanekampswijk.

ULO-school

Op 9 okt. 1922 vindt in Oude Pekela de inwijding plaats van de ULO-school.